به امید آشنایی

سلامت روان در دوران قرنطینه کرونا

این روزا خیلیامون هشتگ میزنیم

#در_خانه_بمانیم #درخانه_میمانیم #در_خانه_میمانیم_تا_کرونا_را_شکست_دهیم و .

اما به سلامت روانمون تو این روزا فکر کردیم؟

طبق خبرهایی که اواخر اسفند ماه بعد از تموم شدن قرنطینه در چین اعلام شد، آمار طلاق ها در این کشور به شدت افزایش پیدا کرده و خیلی ها دلیلش رو قرنطینه اجباری زن و شوهرا می دونن.

چقدر ممکنه این اتفاق برای ایرانیا بیفته؟

چقدر احتمال افزایش خودکشی وجود داره؟

چقدر احتمال داره دچار افسردگی بشیم؟

امروز که 40 روز از قرنطینه اختیاری! ما تو ایران میگذره، چقدر نسبت به قبل پرخاشگر شدیم؟ یا تغییری نکردیم؟

قطعا برای حل مشکل کرونا باید #درخانه_بمانیم ! اما چه راهکاری داریم که این در خانه ماندن، آسیب های روانی بزرگتری رو بعد از کرونا به جا نذاره؟

شاید تو شوخی های اینستاگرامی، کلیپ ها و دابسمش های دعواهای خانوادگی به خصوص زن و شوهری رو دیده باشیم. اما واقعیت اینه که اینا اجتناب ناپذیرن و برای هر خانواده ای ممکنه پیش بیاد. به خصوص وقتی همه در یک محیط بسته کنار همدیگه نشستیم و مجبوریم با سلایق هم کنار بیایم.

مهم این نیست که چقدر اختلاف تو یه خانواده وجود داره. مهم مدیریت این اختلافاته.

(یه پرانتز باز کنم بین صحبت هام که اصلا قصدم شعار دادن توصیه به صبر و خویشتن داری و کظم غیظ نیست. که صد البته این صفات خیلی هم مفید و درستن ولی نه وقتی که زیرساختش آماده نیست.

فکر کنید من نوعی که هنوز نمی تونم ارتباط درست برقرار کنم، هنوز بلد نیستم به سلیقه دیگران احترام بذارم، تو خونه کلافه شدم و می خوام به همه فحش بدم، بعد یکی میاد بهم میگه صبر کن همه چی درست میشه، خب آدم دلش می خواد این نصاح (؟ نصیحت کننده ) محترم رو با چوب دنبال کنه. پس دنبال اینم که راهکار واقعی متناسب با ویژگی های شخصیتی خودمون پیدا کنیم.)

من متخصص روان و سلامت اون نیستم، ولی چیزی که به ذهنم میرسه اینه که مدیریت سلامت روان خودم، در سه حوزه باید انجام بشه.

اول مدیریت سلامت روان در بعد شخصی

دوم مدیریت سلامت روان در بعد خانواده

و سوم مدیریت سلامت روان در بعد اجتماعی که این مورد خودش به دو دسته اجتماعی فضای واقعی و اجتماعی فضای مجازی تقسیم میشه

مدیریت سلامت روان در بعد شخصی

اولین مرحله حفظ سلامت روان خودمه. و اولین قدم برای درست کردن هر چیزی، پرهیز از خراب کننده های اونه. پس اول سعی می کنم از چیزهایی که حالمو بد می کنن دوری کنم.

مثلا من از رکود و مدام تو اینستا چرخیدن و هیچ کاری نکردن حالم خیلی خراب میشه و مواقعی که این کار رو کردم، بعد از اون، شرایط روحی بدی داشتم. از این لحاظ که کار مفیدی انجام ندادم و وقتمو تلف کردم.

یا وقتی زیاد می خوابم همون حس رکود دوباره میاد سراغم.

یا اگه محیط اطرافم به هم ریخته باشه ذهنمم به هم ریخته میشه.

و .

اما با چی حالم خوب میشه؟

باز هم مثلا من با یاد گرفتن یا ساختن یه چیز جدید حالم خوب میشه.

با حرف زدن با دوستای قدیمی هیجان زده میشم.

با گوش دادن آهنگای خوب آروم میشم.

با کتاب خوندن و فیلم خوب دیدن حس بزرگ تر شدن بهم دست میده.

با کمک کردن به بقیه (مثلا جواب دادن سوالای ریاضی کسایی که به صورت مجازی ازم می پرسن) حس مفید بودن می کنم.

و

واضحه که باید چیکار کنم. کارهایی که حالمو بد می کنن به حداقل برسونم و کارهایی که حالمو خوب می کنن به حداکثر.

اما قبل از این باید خودمو بشناسم. بدونم با چی حالم خوب میشه و با چی بد.

فکر کردن و شناسایی خودم از همه چی مهمتره. و اگه حال دارم همه اینا رو بنویسم که هم تثبیت بشه تو ذهنم و هم بعدها بتونم خودم رو مقایسه کنم که چی بودم و چی شدم و روند رشدم چطوریه.

مدیریت سلامت روان در بعد خانواده

برای سلامت روان در خانواده باید چیکار کنم؟

کسایی که سن و سالی ازشون گذشته و بچه ها و نوجوونا، شاید به اندازه ما صبر نداشته باشن. پس حواسمون بیشتر بهشون باشه. به خصوص بچه ها که درک درستی از شرایط ندارن و شخصیتشون شکل نگرفته. بنابراین بیشتر در معرض خطرن.

از گیر دادن و در معرض گیر قرار گرفتن جدا خودداری کنم.

مدام شبکه خبر روشن بودن، هم حال خودمو خراب می کنه هم بقیه رو.

بلند خوندن خبرهای تلگرام و اینستاگرام و بحث های ی پیراموش حالمو بد می کنه.

در عوض کارهای گروهی با اعضای خانواده انجام دادن حالمو خوب می کنه. مثل تجربه های جدید آسپزی. مثل بازی های ساده اسم فامیل و حدس زدن و .

تعمیر کردن وسایلی که دارن دورریز میشن با کمک خانواده حالمو خوب می کنه.

و .

پس مثل پاراگراف قبل، می نویسم چیا حالمو خوب می کنن و چیا بد و بعد سعی می کنم حال خوب کنا رو زیاد کنم و حال بد کنا رو کم.

مدیریت سلامت روان در بعد اجتماع

که یه بعد فضای مجازی داره یه فضای واقعی.

تو هر دو فضا انتشار خبرهای دروغ و شایعه، حال خراب کنه. بحث های بی نتیجه و توهم توطئه زدن و دنبال مقصر خیالی گشتن، حالمو خراب می کنه.

با این حال کمک کردن به هر نوعی به مردم حالمو خوب می کنه.

انتشار کمک های بقیه حالمو خوب می کنه.

به خصوص در فضای مجازی که این روزا بیشتر از فضای واقعی، درگیرش هستیم.

اما چطوری شروع کنم؟

همه موارد بالا رو پیدا کنم، بنویسم، دسته بندی کنم و برنامه بریزم واسه انجامشون.

مثلا قبل از ظهر یه کار اجتماعی کنم مثل کمک کردن به بقیه. ظهر تا شب به کارهای خودم برسم. شب دورهمی خانوادگی و بازی و .

روز بعدش این و این و این .

و .

کارهایی که هر روز باید انجامشون بدم

تغذیه

اصول تغذیه ای هم این روزا خیلی بهم می خورن. به قول اون جوکه، چند تا وعده غذایی جدید کشف کردیم. مثل شامونه، صبحوناهار، ناصرونه و .

هرچی وعده های غذایی سر وقت و مرتب و با مواد غذایی مناسب باشن، جسممون و به تبع اون روحمون آروم تره.

یه سری ویتامین ها هم تاثیر به سزایی در حال روحی دارن. مثل ویتامین دی. پزشک نیستم و نمی دونم چطور باید مصرف کرد. ولی اگه کسی رو می شناسین که بلده، ازش سوال کنید و راهنمایی بگیرید.

دمنوش ها رو هم فراموش نکنید. گل گاو زبون، بهارنارنج، به لیمو از بهترین ترکیبات آرامبخشی هستن که به شخصه خیلی استفاده میکنم ازشون.

خواب

اینم همون معضل همیشگی که خودم درگیرشم و باید یه کار جدی بکنم.

هورمون های بدن با دیرخوابیدن دچار اختلال های اساسی میشن و علاوه بر جسم، روی روح اثرات جبران ناپذیری میذارن.

چون خودم زیادی درگیرشم، ترجیح میدم اول عمل کنم بعد بیام توصیه کنم. ولی یکی از چیزهایی که می خوام امتحان کنم، مدیتیشن قبل از خوابه.

ورزش

هم واسه اینکه بعد کرونا بتونیم از در خونه بیرون بریم، هم واسه سلامتی جسمون و هم سلامتی روح، هر روز یه ربع بیست دقیقه حداقل ورزش کنیم. اصلا برقصیم تو خونه.

اینا رو هر چقدر هم از حس خوبشون بگیم تا تجربه اش نکرده باشیم، نمی تونیم به معنای واقعی درکشون کنیم.

حرف آخر

در آخر فرصت بذاریم برای سلامتی روحمون. مطالعه کنیم. حرف بزنیم. در این باره اطلاع رسانی کنیم. به همدیگه فحش ندیم که چرا تو خونه نموندین، آگاهشون کنیم و راهکار بدیم برای تو خونه موندنشون.

و خیلی خیلی خیلی زیاد مراقب روح خودمون، بچه ها، نوجوونا و آدمای مسن اطرافمون باشیم.

و صد البته سعی می کنم از این فرصت نهایت استفاده رو بکنم تا روزهای عقب افتاده گذشته رو جبران کنم. کارهایی که همیشه دلم می خواست انجامشون بدم اما بهونه وقت نداشتن نمی ذاشت.

اگه اشتباه نکنم کتاب دوم دبستان بود. یه عده تو صف نونوایی سنگکی بودن و یه پسر بدون صف میرفت که نون بگیره .

یادمه تو اون داستان یه حدیث از مولا علی بود که آنچه برای خود می پسندی برای دیگران نیز بپسند».

تو همون دوران بچگی اینقدر جالب بود این جمله برام که می تونم بگم در تمام سال های بعد از اون همیشه تو ذهنم بود و البته کم هم نمیشنیدم این حدیث رو در این مدت.

وقتی بعد از مدرسه وارد محیط بزرگتر دانشگاه شدم، دیدم همیشه هم آدم ها اون چیزی که برای خودشون می پسندن برای دیگران نمی پسندن و برعکس.

بعد از دانشگاه و وارد شدن به محیط کاری و اجتماعی باعث شد به این نتیجه برسم آدما در هر جایگاهی که باشن خودشون رو محق می دونن درباره دیگران قضاوت کنن و البته که کسی حق نداره اونا رو زیر سوال ببره.

این روز ها زیاد شعار میدیم، زیاد حرف میزنیم، ولی چقدر عمل می کنیم بهش؟ منظورم این نیست که حرف خوب نباید زد که اتفاقا لازمه یادآوری کارهای درست که ما فراموش کاریم. که اگه نبودیم 124 هزار پیامبر برای یادآوری کارهایی که با فطرتمون منطبقند، مبعوث نمیشدن. بلکه منظورم اینه تا حد امکان به حرف های خوبی که میزنیم و نمی زنیم، عمل کنیم. اگر کامل نمی تونیم عمل کنیم، سعی که می تونیم بکنیم. که سعی کردن بالاتر از خود عمله. به قول استاد علی صفائی حائری :

هر انسانی می تواند به عالی ترین قله های انسانیت دست یابد. مهم مقدار استعداد ها نیست تا کسی بگوید ما کمتر از بقیه داریم. چون آنهایی که در گذشته به اوج قله های انسانیت رسیده اند در مقدار استعدادها و سرمایه ها متفاوت بودند اما آنچه را که داشتند خرج کردند و به جریان انداختند.

آنچه آدمی را بالا می برد، نه سرمایه است و نه عمل. بلکه سعی اوست. سعی یعنی نسبت عمل به سرمایه. به طور مثال کسی که صد تومان دارد و از این مقدار، 10 تومان آنرا انفاق می کند باکسی که 1000 تومان دارد و 100 تومانش را انفاق می کند سعی شان یکی است. گرچه عمل هایشان متفاوت است این قرآن است که می گوید: لیس للانسان الا ماسعی» (حرکت).

آنچه به انسان رفعت می دهد بسته به مقدار سعی اوست نه عمل او. که عمل وابسته به شرایط و امکانات آدمی است ولی سعی در هر مقدار از استعداد و توانایی اوست و بر اساس همین معیار سعی است که مسئولیت ها و تکالیف و بازخواستها و پاداش ها هم شکل می گیرد که در آن دنیا با توجیهِ نمی دانستیم نمی توان از زیر بار مسئولیت فرار کرد و چرا که گفته می شود می توانستی بدانی و ندانستی. پس اساس ارزیابی تکالیف بر مبنای نسبت توانایی به سرمایه یعنی توجه به ملاک سعی آدمی است.»

پی نوشت:

کار نوشت: چقدر حس خوبیه بدون محدودیت و چهارچوب های سئو بتونی بنویسی، بیخیال بازدید سایت :)))

و بدان! آن خدایی که گنجینه های آسمان ها و زمین به دست اوست، وقتی به تو اجازه دعا داده است، یعنی که اجابت را به عهده گرفته است.

و وقتی فرمان داده است که از او بخواهی، یعنی بنایش بر عطا کردن است.

و وقتی فرمان داده است که از او طلب کنی، یعنی اراده اش بر بخشیدن است.

و میان تو و خودش، حاجب و پرده ای قرار نداده و کار تو را به هیچ میانجی و واسطه ای واگذار نکرده.

و اگر بدی کردی، تو را از توبه باز نداشته.

و در کیفرت شتاب نکرده.

و آنجا که سزاوار رسوایی بودی، رسوایت نساخته.

و در پذیرش توبه، بر تو سخت نگرفته.

و چند و چون گناهت را به رخ نکشیده.

و از بخشش و رحمت، مأیوست نگردانده.

بلکه کندن تو از گناه را تحسین کرده.

هر گناهت را یکی برشمرده، اما هر خوبی ات را ده به حساب آورده.

و در توبه را برایت باز گذاشته.

اگر او را بلند بخوانی، صدایت را می شنود.

و اگر با او آهسته نجوا کنی، راز و نیازت را می فهمد.

پس نیازهایت را از او بخواه، رازهایت را با او درمیان بگذار، گلایه ها و شکوه هایت را نزد او بِبر، برطرف شدن غم ها و غصه هایت را از او طلب کن و در کارهایت از او مدد بگیر.

و هر چه را می خواهی از خزائن رحمت او بخواه، چیزهایی که هیچکس جز او توان بخشیدنش را ندارد؛ از افزایش طول عمر تا سلامتی و تندرستی ، تا وسعت و گشایش در روزی.

او کلیدهای گنجینه هایش را در دو دستت نهاده، وقتی که درخواست از خودش را به تو رخصت داده. پس هرگاه اراده کردی، درهای نعمتش را با دعا باز کن و نزول باران رحمتش را از او بخواه.

پس مبادا که تأخیر در پاسخ و اجابتیش، اسباب نومیدی ات گردد. چرا که بخشش و مرحمت، مبتنی است بر مختصات "نیت".

و چه بسا فلسفه تأخیر در اجابت این باشد که پاداش بیشتری نصیب خواهنده شود و هدایای ارجمندتری به دست آرزومند برسد.

و چه بسا، چیزی از خدا خواسته ای و به خواسته ات نرسیده ای، ولی به این حقیقت رسیده ای که چیزی بیشتر و بهتر از آن را دیر یا زود برایت تدارک دیده اند. یا دریافته ای که خیر و صلاحت در نداشتن آن چیز بوده است.

چه بسا حاجتی داشته ای که رسیدن به آن باعث تباهی دینت می شده.

پس سعی کن از خدا چیزی بخواهی که زیبایی اش برایت جاودان بماند و وجودت از رنج و سختی اش در امان بماند.

نامه مولا علی به امام حسن علیه السلام (ترجمه سید مهدی شجاعی، کتاب آیین زندگی)


دل نوشت: جنس بعضی از قلم ها فرق داره، موقع خوندنشون، فقط چشم ها نمی لرزند، دل ها می لرزند.

وقتی از خودت فاصله می گیری، نه یک سانت و نه یک متر و یک کیلومتر، که سال ها، سال های نوری، درست لحظه ای که باور می کنی این موجود عجیب و غریب "تو" هستی، معجزه ای می رسد که ناگهان به یادت می آورد که بودی، چه بودی، و چه می خواستی باشی

وقتی باور کرده بودی تنها نیستی، باور کرده بودی باید تلاش کرد و تنها نماند، غرق در دنیای دیگران شد، فرصتی برای "تو" بودن نداری، زمان کم است، درست در همان لحظه، خاطرات ورق می خورند، برمی گردند به چند سال قبل، و تو می شوی همان کمالگرای درونگرای درونگرای درونگرا.

و باز جنس حرف هایت عوض می شوند، غیر قابل درک، و باز ترجیح می دهی سکوت کنی، نه از سر دلگیری، شاید از سر تنبلی، که تلاش زیادی می طلبد فهماندن حرف های دل وقتی واژه ها یاریت نمی کنند.

و شدید هوس می کنی تنها بودن را، مثل قبل، قبل از اینکه باور کنی آن موجود نامانوس مجازی را که "تو" می پنداشتندش.

و چقدر حتی فکر کردن به این هوس هم وسوسه انگیز است.

قبلا هم کشف کرده بودم که اصلا تصادف در این عالم وجود ندارد. نظریه دبیر فیزیکمان هم همین را می گوید. چیز بی خودی، بی فایده و الکی در این دنیا وجود ندارد. وقتی توی تنظیمات دنیا تیک حکمت خورده شده، همه برنامه ها براساس حکمت نوشته و اجرا می شود.

رمان برنامه نویس، صفحه 99

چقدر دلگرم کننده است وقتی با تمام وجود احساس می کنی هیچ کار خدا بی حکمت نبوده.

چقدر بزرگی خدا که تقدیرمون رو می دونی، اما به ناله های ما به خاطر دردای روزگار، لبخند میزنی، میگی صبر کن، تحمل کن، تموم میشه، بهترینش نصیبت میشه، اما ما .

ببخشمون به خاطر همه بی قراری ها

همه ناشکری ها.

می ترسم دعا کنم، می دونم این دعا خیلی بزرگتر از دهن منه، اما با نظر رحمتت دعامو مستجاب کن.

الهی اینقدر بزرگمون کن که راضی باشیم به رضای تو.

گاهی گمان نمی کنی ولی خوب می شود
گاهی نمی شود که نمی شود که نمی شود

گاهی بساط عیش خودش جور می شود
گاهی دگر، تهیه بدستور می شود

گه جور می شود خود آن بی مقدمه
گه با دو صد مقدمه ناجور می شود

گاهی هزار دوره دعا بی اجابت است
گاهی نگفته قرعه به نام تو می شود

گاهی گدای گدایی و بخت با تو یار نیست
گاهی تمام شهر گدای تو می شود

گاهی برای خنده دلم تنگ می شود
گاهی دلم تراشه ای از سنگ می شود

گاهی تمام آبی این آسمان ما
یکباره تیره گشته و بی رنگ می شود

گاهی نفس به تیزی شمشیر می شود
ازهرچه زندگیست دلت سیر می شود

گویی به خواب بود جوانی‌ مان گذشت
گاهی چه زود فرصتمان دیر می شود

کاری ندارم کجایی چه می کنی
بی عشق سرمکن که دلت پیر می شود

دل نوشت: گاهی سخت دل تنگ دعای کمیل می شود، حتی اگر یکشنبه شب باشد .

توجه نوشت: یه نگاه عمیق نیاز دارم به دعای فرج صاحب عصر.

چه لذت بخش است احساس گرمای آغوش خدا .

درست لحظه ای که همه دانسته هایت، دوس داشتنی هایت، اصلا همه داشته هایت را کناری می گذاری و از عمق جان، ندای "الهی و ربی من لی غیرک" سر می دهی .

تبریک نوشت: عید دیروز و امروزتون خیلی خیلی مبارک

دعا نوشت: آغوش گرم خدا نصیب هممون